Solidarność w rocznicę Porozumień Sierpniowych

W piątek 31 sierpnia w kościele św. Jana odbyła się Msza w intencji Ojczyzny po której przedstawiciele bocheńskich środowisk związanych ze Związkiem Zawodowym Solidarność złożyli wieńce i kwiaty pod pomnikiem Jana Pawła II. Uroczystość odbyła się by upamiętnić 38. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych.

Właśnie w piątek minęła 38. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych. Przypomnijmy porozumień zawartych w 1980 roku między komitetami strajkowymi a przedstawicielami rządu PRL. Porozumienia podpisano po gorących miesiącach strajków robotniczych, które zaczęły się w Lublinie i Świdniku i które w krótkim czasie rozprzestrzeniły się na szereg miast na terenie całego kraju. Największy i najważniejszy strajk rozpoczęły jednak Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża 14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej. Zażądano tam m.in. podwyżek płac, wybudowania pomnika ofiar Grudnia 1970 czy przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz. Pod wpływem masowości wystąpień, złej sytuacji gospodarczej kraju i wewnętrznych napięć w samej PZPR i jej służbach, rząd ugiął się. Podpisano w sumie cztery porozumienia z których to najsłynniejsze porozumienie w Gdańsku miało miejsce w sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina 31 sierpnia 1980 roku. Sygnowane było przez Lecha Wałęsę słynnym wielkim długopisem a Mieczysławem Jagielskim reprezentującym władze PRL.

Podpisano również trzy inne porozumienia:

• w Szczecinie – 30 sierpnia 1980, między Marianem Jurczykiem a Kazimierzem Barcikowskim,

• w Jastrzębiu-Zdroju – 3 września 1980, między Jarosławem Sienkiewiczem z MKS przy KWK Manifest Lipcowy z Aleksandrą Kopcią,

• w Hucie Katowice – 11 września 1980, między Zbigniewem Kupisiewiczem a Franciszkiem Kaimem.

Efektem masowych strajków i podpisanych porozumień było powołanie nowych samorządnych, niezależnych od ówcześnie funkcjonujących, związków zawodowych, które stały się autentycznym reprezentantem pracowników. Dopuszczono do zarejestrowania NSZZ „Solidarność”, ograniczono cenzurę, przywrócono do pracy zwolnione wcześniej osoby, dopuszczono samorząd robotniczy do zarządzania i do publicznej dyskusji nad założeniami reformy gospodarczej. Nie stało się to jednak na długo. Już w rok później, w grudniu 1981 roku, władze PRL brutalnie rozprawiły się z niezależnymi związkami zawodowymi wprowadzając Stan Wojenny. Późniejsze wydarzenia pokazały, że mówienie obecnie o podpisanym porozumieniu między rządem a przywódcami opozycyjnej Solidarności, nie ma mocnych podstaw. Jak się okazało z dokumentów ujawnionych przez IPN Lech Wałęsa był wieloletnim współpracownikiem SB. Podobnie, wątki współpracy z SB, pojawiły się zarówno w biografiach Mariana Jurczyka jak i Jarosława Sienkiewicza, którzy podpisywali porozumienia w Szczecinie i w Jastrzębiu-Zdroju. Obraz Porozumień Sierpniowych w kontekście podpisywania porozumień władz PRL ze swoim własnym agentem SB – TW Bolkiem, pokazuje, że komunistyczne władze podpisywały porozumienia same ze sobą oraz to jak ten proces, nastroje społeczne oraz sama struktura Solidarności była ściśle kontrolowana i rozgrywana. Podobnie jak późniejszy tzw. Okrągły Stół i cała transformacja ustrojowa do której zostali dopuszczeni tylko Ci, których do rozmów zaprosił generał Kiszczak z Jaruzelskim. A dopuszczona została w dużej części tzw. opozycja marcowa z ’68 roku i jej młody narybek zwana na kartach historii Puławianami, a bardziej potocznie żydokomuną, gdyż jej członkowie to komuniści żydowskiego pochodzenia, którzy po wojnie z nadania ZSSR kreowali stalinowską Polskę. Robili to m.in. poprzez brutalne mordowanie po UBeckich więzieniach polskich patriotów, żołnierzy AK czy NSZ. Bardzo często pod zmienionymi nazwiskami. Mutacje tych środowisk pojawiły się i w latach ’90 w postaci np. Unii Wolności, w której działał przez jakiś czas nasz obecny Honorowy Obywatel Miasta Bochni prezydent Andrzej Duda.

Paweł Wieciech