Kraków: fascynujące Święto Rękawki
Około 300 wojów i białek, starcie dwóch wielkich armii, osada słowiańska i jarmark historyczny, czyli barwna i pełna przygód podróż w czasie do wieków średnich. Zapraszamy we wtorek, 23 kwietnia w godz. 11.30-18.00 na Tradycyjne Święto Rękawki na Kopcu Krakusa.
Podczas tegorocznych obchodów, organizowanych pod hasłem „Zdrowia, szczęścia. Niech się darzy…” uczestnicy będą mogli zobaczyć nie tylko rekonstrukcje wydarzeń i zwyczajów sprzed setek lat, ale również poznać tajniki wczesnośredniowiecznej medycyny i nauk magicznych. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny.
Szacuje się, że tradycja odprawiania pogańskich obrzędów związanych z nadejściem wiosny, do których nawiązuje Święto Rękawki, sięga wczesnego średniowiecza (ok. VIII w.). Z czasem charakter wydarzenia się zmieniał – odchodzono od kultywowania zwyczajów zapoczątkowanych przez przodków i świątecznej atmosfery. W połowie XX w. Rękawka kojarzona już była jedynie z festynem i jarmarczną atrakcją. W 2001 r. – z inicjatywy Centrum Kultury Podgórza i drużyny Wojów Wiślańskich KRAK – udało się powrócić do historycznych korzeni święta i przygotować rekonstrukcję wydarzeń sprzed wieków. Od tamtej pory, co roku – we wtorek po Wielkanocy – pod Kopcem Krakusa można przenieść się w czasie i zobaczyć jak wyglądało życie we wczesnośredniowiecznych osadach, potyczki zbrojne wojów oraz tradycyjne obrzędy odprawiane z okazji nadejścia wiosny. Nie inaczej będzie i w tym roku. Nie zabraknie zarówno stałych, osadzonych w tradycji elementów związanych z obchodami Święta Rękawki jak i nowych, tematycznych propozycji – tym razem przed uczestnikami wydarzenia odkryjemy tajniki średniowiecznej medycyny i nauk magicznych.
Podczas tegorocznej edycji święta, organizowanej pod hasłem „Zdrowia, szczęścia. Niech się darzy…”, będzie się można dowiedzieć jak przed wiekami, w różnych częściach Europy (na Słowiańszczyźnie Wschodniej i Zachodniej, w Skandynawii czy na węgierskich stepach) dbano o higienę, jak sobie radzono z chorobami, leczeniem ran oraz „niepomyślnymi zdarzeniami” i kto się tym zajmował. Edycja ta będzie wyjątkowa także z innego, ważnego powodu. – Tradycyjne Święto Rękawki to nasz największy i najbarwniejszy plenerowy projekt, który na stałe wpisał się już w poświąteczny kalendarz krakowian – dla wielu wizyta na Kopcu Krakusa, tuż po Wielkanocy, stała się rodzinną tradycją.
Imprezę rozpocznie obrzęd rozpalenia ognia, a tuż po nim odbędzie się zwyczajowy bieg wojów (w pełnym uzbrojeniu) wokół Kopca. Po zakończeniu biegu wszystkie drużyny biorące udział w wydarzeniu (ponad 30) zaprezentują się publiczności. Będą wśród nich grupy rekonstrukcyjne z całej Polski, m.in. z: Krakowa, Warszawy, Katowic, Rzeszowa, Łodzi, Sanoka, Poznania i Zakopanego oraz goście z zagranicy (np. z Węgier). W programie Tradycyjnego Święta Rękawki 2019 znalazły się również ciekawe inscenizacje: „O grodzie słabującym”, „Leczenie chorych na wszelakie schorzenia”, „Leczenie obłędu” oraz „Jak prośbą i groźbą uzyskać od niebios dobrą pogodę i inne pożytki?”. Nie zabraknie również wróżby pomyślności dla grodu Kraka, której głównym elementem będzie wielkich rozmiarów kołacz.
Punktem kulminacyjnym o godz. 16.00 będzie starcie Wiślan z najeźdźcami. Jednak zanim wojowie skrzyżują broń, do walki staną dwie wiedźmy. Stawką tego pojedynku będzie przychylność i wsparcie bóstw podczas bitwy. Armia mająca ich po swojej stronie może być spokojna o wynik zbrojnej potyczki. Tych, którzy pomimo lub z braku opieki ze strony niebios odniosą rany opatrywać będą zielarki.
Zgodnie z motywem przewodnim tegorocznej edycji Tradycyjnego Święta Rękawki na uczestników wydarzenia będą również czekać „Wiedzący”, czyli wczesnośredniowieczni specjaliści od zdrowia i szczęścia: wiedźma słowiańska, skandynawska goði, szaman węgierski, alchemik bizantyjski oraz zielarka. Każdy z nich będzie miał swoje wyjątkowe stanowisko, a alchemik zaprosi do jedynej w swoim rodzaju pracowni, w której dziać się będą rzeczy magiczne. W ramach „Gry Grodowej” będzie można również zasięgnąć rady „Wiedzących” mierząc się z kolejnymi, wczesnośredniowiecznymi wyzwaniami – np. próbując dociec czemu krowa gospodarza przestała dawać mleko, albo dlaczego niewiastę boli głowa i jest oziębła.
Przez cały czas trwania imprezy będzie też można zaglądać do osady słowiańskiej i zobaczyć jakie rzemiosła uprawiano w średniowieczu, jakie stroje wtedy noszono i co jedzono – chętni będą mogli spróbować potraw gotowanych według przepisów naszych przodków. Nie zabraknie również muzycznych akcentów z epoki. W programie znalazły się dwa 30-minutowe koncerty muzyki średniowiecznej, pierwszy o godz. 14.10, drugi – w wykonaniu zespołu muzyki dawnej Szelindekz Węgier – o godz. 17.30.
Na wszystkich, którzy 23 kwietnia wybiorą się na Tradycyjne Święto Rękawki będą także czekać dwie ciekawe wystawy. Pierwsza z nich „Na szczycie Kopca rósł dąb wiekowy…” – przygotowana przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie – będzie poświęcona legendarnym przekazom na temat Kopca Krakusa oraz datowaniu na podstawie wieku drzew. Druga „Śladami historii – 35 lat Centrum Kultury Podgórza”, to jubileuszowy projekt obrazujący ponad trzy dekady działalności CKP, w tym organizację Tradycyjnego Święta Rękawki.