Kategoria: Kultura
Opublikowano: 2009-11-17 07:46:06 przez system

Biblioteka przypomni historię konspiracyjnej oświaty

Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna oraz Sekcja Emerytów przy związku Nauczycielstwa Polskiego zapraszają na wieczór wspomnień poświęcony tajnej Organizacji nauczycielskiej, działającej w Bochni w latach 1939-45.

Spotkanie odbędzie się we wtorek 24 listopada o godz. 17 w sali Klubu Biblioteki.

Historię tej organizacji i nazwiska nauczycieli patriotów, bohaterów podziemnego frontu przypomni w krótkim referacie Pani Zofia Wiśniewska.
Podczas spotkania swoimi refleksjami o tamtym, trudnym wojennym czasie będzie się dzieliła m.in. Pani Wanda Wątorska ( córka wybitnej polonistki Wiesławy Kotowej ), która przygotowuje również oprawę muzyczną wieczoru. Ciekawym uzupełnieniem referatu i wspomnień będą patriotyczne wiersze recytowane przez Panią Felicję Golańską.

Tajna Organizacja Nauczycielska (TON) była konspiracyjną organizacją Związku Nauczycielstwa Polskiego, powstałą w październiku 1939 r. w Warszawie.
Od pierwszych dni okupacji hitlerowskiej organizowała tajne nauczanie, pomoc dla nauczycieli, ukrywała poszukiwanych przedstawicieli inteligencji, pomagała osadzonym w obozach koncentracyjnych i więzieniach. Budowała swoje struktury na terenie całego Generalnego Gubernatorstwa oraz oddziaływała na terenach przyłączonych do Rzeszy (Pomorze, Śląsk). Współpracowała z Delegaturą Rządu na Kraj i ze Związkiem Walki Zbrojnej, a następnie z Komendą Główną Armii Krajowej. Mimo grożących kar za nielegalne nauczanie rzesza nauczycieli nie przerwała swego powołania i przez cały okres II wojny światowej służyła młodzieży. Szacuje się, że w czasie wojny życie straciło 10 tys. nauczycieli.

W 1945 TON otrzymała zgodę na przekształcenie się w Związek Nauczycielstwa Polskiego za cenę poszerzenia kierownictwa organizacji o przedstawicieli PPR. W 2000 roku w warszawie na Skwerze Kościuszkowskim odsłonięte pomnik Organizacji (na zdjęciu).

W związku z jubileuszem TON, rok 2009 został ustanowiony przez Związek Nauczycielstwa Polskiego Rokiem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej.

"Konspiracyjna działalność oświatowa nauczycieli szkół średnich i powszechnych w Bochni w latach 1939 — 1945 była ważnym elementem ruchu oporu przeciw okupantowi" — mówi Anna Stolarczyk organizatorka wieczoru, i zachęca wszystkich zainteresowanych powyższą tematyką do sięgnięcia po książkę Czesława Sterkowicza "Tajne nauczanie w powiecie bocheńskim 1939 — 1945", którą można wypożyczyć m.in. w Wypożyczalni dla Dorosłych.